معرفی پیر ولی تراش شیخ نجم الدین کبری- ۱

هو

معرفی شیخ نجم الدین کبری (پیر ولی تراش):

ابو عبد اللّه احمد بن عمر بن محمد بن عبد اللّه خیوقى خوارزمى در سال ۵۴۰ هجرى قمرى در یکى از اصیل‏ترین طوایف خیوه که داراى عنوان علمى و اجتماعى بودند دیده به دنیا گشود. ایام طفولیت را در دامن مادرى عارفه گذرانید و پس از دوران کودکى علم‏ آموزى را از حوزه علمى زادگاهش آغاز نمود. در همان ایام درد طلب دامن‏گیرش شد و به تهذیب و تزکیه نفس به شیوه عارفان نزد پدر بزرگوارش که از اجله مشایخ عارف نامى شیخ ابو یعقوب یوسف همدانى بود پرداخت.

با گذشت زمانى کوتاه، شخصیت علمى او در همان ایام جوانى مورد توجه خاص اساتید حوزه علمى خوارزم قرار گرفت وبا پدر و استادان خویش به سیر و سیاحت پرداخت.پس از مدتى اقامت و تدریس سعادت رفیق شفیق او گشت به‏ صحبت شیخ الشیوخ روزبهان وزان مصرى‏ که از اجله خلفاى عارف نامى شیخ ابو نجیب عبد القاهر سهروردى بود رسید، که درباره آن بزرگوار، مى‏ فرماید:

«اکثر اوقات مستغرق تجلى حق و حیران مشاهده جمال مطلق بود. چون به صحبت او رسیدم به ریاضت اشتغال نمودم و مدتى در خلوت بودم تا ابواب فتوحات غیبى بر من گشادن گرفت و سعادت انس با عالم قدس دست داد و خلوات متعاقب به سر بردم تا آتش قدس مستور که: من عرف اللّه کل لسانه‏ عبارت از آن است و کشف مشهور که: من عرف اللّه طال لسانه اشارت بدان است حاصل شد. حالات من در نظر شیخ پسندیده آمد و مرا به فرزندى قبول کرد و سرّ پوشیده خویش به من داد و مرا از آن دختر دو پسر حاصل شد.

در مصر اقامت داشت تا اینکه مطلع می ‏شود در تبریز ابو منصور محمد بن اسعد بن حفده عطارى طوسى شاگرد برجسته حسین بن مسعود فراء بغوى ملقب به محیى السنه (متوفى ۵۱۰ یا ۵۱۶) که از اعاظم محدثین می ‏باشد به درس و بحث پیرامون مسائل حدیث ‏شناسى اشتغال دارد،خود می ‏فرماید: 

"چون چنین شنیدم مرا رغبت صحبت ایشان شد و خواستم تا کتاب شرح السنه را در خدمت ایشان خوانم. از شیخ روزبهان اجازت خواستم به تبریز رفتم و در خانقاه زاهدیه در سرمیدان عتیق فرود آمدم"

شیخ ، در حوزه علمى ابو منصور تلمذ نمود. مباحثه کتاب شرح السنه به اتمام می ‏رسید، روزى در حوزه ابو منصور در حالى که با جمعى از ائمه و مشایخ تبریز به بحث سرگرم بودند، ناگاه شیخ و اصل بابا فرج تبریزى که از اکابر مشایخ طریقت و اولیاء اخفیا بود وارد مجلس درس شد.با ورود آن بزرگوار به حوزه درس و بحث ابو منصور، نجم الدین مجذوب او می ‏شود به حدى که ادامه مباحثه برایش غیر ممکن می گردد، بابا فرج نیز نظرى به او افکنده در حالى که تبسمى به لب داشت مجلس را ترک می ‏کند.

نجم الدین می ‏فرماید: "به کلى از دست رفتم و از استاد خود امام پرسیدم که این درویش چه کسى است؟ امام گفت: او از مجذوبان است و بابا فرج نام دارد"

نجم الدین آن شب را با یاد و خیال بابا فرج به سر مى ‏برد که چگونه بابا فرج با یک نگاه آتش به جانش افکنده است، صبح چون روزهاى گذشته به نزد استاد می رود، این بار نه براى تلمذ و فراگیرى، بلکه از صیادى که او را صید نموده سخن به دل دارد.از او که با نگاه و تبسمى دلش را ربوده است. نجم الدین می رود تا شاید گره این مشکل به دست محدث بزرگ گشاده شود. ابو منصور را مى‏ گوید: اى شیخ، بابا فرج ما را صید کرده است و به سلسله شوق قید کرده لطف فرمائید تا در خدمت برویم و او را بیابیم باشد که از بابا فرج، فرجى حاصل شود.

ابو منصور پیشنهاد برجسته ‏ترین شخصیت حوزه علمى خویش را پذیرفته با جمعى از اکابر ائمه و مشایخ حدیث که در حوزه‏اش تلمذ مى‏ نمودند عازم خانقاه بابا فرج می ‏شوند. اجازه تشرف بوسیله بابا شاذان خادم خانقاه بدین صورت داده شد: اگر آن‏چنان‏که به درگاه خداى مى ‏روند توانند پیش من آمدن.

نجم الدین که مست فیض نظر او بود کلام اسرارآمیز بابا فرج را درک نموده دستار از سر نهاد به غیر ازار( زیرجامه) هر چه پوشیده بود بیرون آورد، دست بر سینه نهاده شرف حضور یافت، بعد از مراقبه‏اى کوتاه، حال بر بابا فرج متغیر گشت. عظمتى در صورت او پدید آمد و چون قرص آفتاب روشن و متلالى گشته دوتائى که به تن داشت منشق شده بعد از لحظه‏اى آن جامه را که از عظمت غلبات شوق ذات و صدمات تجلیات منشق شده بود بر نجم الدین پوشانید و خطابش فرمود:تو را وقت خواندن نیست که تو سر دفتر جهان خواهى شد.

نجم الدین مى‏ فرماید: "از برکت انفاس بابا، من در وجود خویش حال" یَوْمَ تُبَدَّلُ  الأَرْضُ غَیْرَ الْأَرْض"و سِرّ:" وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها" را معاینه دیدم و لمعات بروق صفات در دل و جان یافتم و بوى عطر عنایت به مشام سر من رسید و خطاب مستطاب" ادن منى" به سمع قابلیت من آمد

ادامه دارد..