هجده دفعه خلع بدن در شبانه روز

هو


عارفی می فرمود من در هر شبانه روزی هجده دفعه خلع بدن به اختیار میکنم و نیست این مگر از قوه جذبه ی الهی و امداد پیرِ عشق و سهر* طولانی.

راز شیرازی

قوائم الانوار و طوالع الاسرار

* شیخ اکبر محی الدین عربی در تعریف سهر در کتاب حلیه الابدال می فرماید : سهر نتیجه جوع ( #گرسنگی است ) زیرا اگر معده تهی گردد و طعامی در آن نباشد خواب نیز از میان بر می خیزد . سهر بر ۲ گونه است : سهر چشم و سهر دل .
سهر دل بیداری قلب از خواب های غفلت است و این بیداری خاستگاه شهود و مشاهده است . سهر چشم میل بقاء همت در دل است . و این بیداری خاستگاه مسامره ( رهایی یافتن از سستی به سبب دوام شهود ) است.
فایده سهر استمرار عمل قلب و ارتقاء به منزلگاه عالی و نیل به گنجینه ی حضرت حق است.

انوار اطوار قلب در مقام مشاهده

هو


📌انواری که سالک اطوار قلب در مقام مشاهده به نظاره آن ها می پردازد

هنگامی که آینه جان سالک به تدریج در اثر ذکر و فکر و مجاهدت های معنوی صیقلی گردید ، زنگار طبیعت و ظلمت نفس از او زایل شده و پذیرای انوار غیبی می گردد . ظهور انوار و مشاهده آن ها موقوف به سیر سالک در اطوار هفتگانه قلب است . در هر طوری ، حالی و دیداری و نوری جلوه گر می شود . انوار در اطوار قلب ، دارای رنگ و لون خاصی می باشد ؛ در ابتدای سلوک ظهور انوار به شکل چراغ و بعد شعله آتش و سپس به صورت ماه و خورشید جلوه می نماید و در نهایت از رنگ و شکل عاری می شود.

شیخ نجم الدین کبری از انواری صحبت می کند که سالک اطوار قلب در مقام مشاهده به نظاره آن ها می پردازد ؛ ایشان ، ظهور انوار متلون را دارای حکمت ها و تحلیل و تاویل های سلوکی دانسته و می نویسد:

و چون در برابر خود فضایی گسترده و پهنه ای دورافتاده و بر بالای آن هوایی پاک مشاهده کنی و در دوردست ها رنگ هایی به سان سبز و سرخ و زرد و کبود بینی ، بدان که تو بر این هوا به آن رنگ ها می رسی و آن رنگ ها رنگ های احوال هستند ، رنگ سبز ، علامت حیات قلب است و رنگ آتش صاف نشانه حیات همت ، یعنی قدرت است ؛ اگر رنگ تیره باشد ، آن آتش های شدت است و از رنج و تعب رهرو در پیکار با نفس و شیطان حکایت دارد ؛ کبودی ، رنگ حیات نفس و زردی نشانه ناتوانی است . این ها معانی ای هستند که خودشان با زبان ذوق و مشاهده با صاحبان خود سخن می گویند و ذوق و مشاهده دو گواه عادلند ، تو با نفست می چشی آنچه را که با بصیرتت مشاهده می کنی و با بصیرتت مشاهده می کنی آنچه را با نفست می چشی ، از این رو هرگاه رنگ سبز بینی ، از دلت آزادی و سینه ات گشادگی و از نفست خوشی و از روحت لذت و برای بصیرتت روشنی احساس می کنی و این ها صفات حیات است.


فوائح الجمال و فواتح الجلال - صفحه ۱۱
شرح رساله در بیان معرفت به نورانیت امیرالمومنین - صفحه ۱۳۸

از کبرویه تا مهدویه اشراقیه گمنامیه - قسمت آخر

هو

طریقت کُبرَویه و انشعابات آن - قسمت آخر

پس از راز شیرازی فرزند وی سید جلال الدین محمد حسینی معروف به ( مجدالاشراف ) متخلص به ( قدسی ) در مقام ارشاد متمکن گشت. بعد از مجد الاشرف انشعابات دیگری در ذهبیه صورت گرفت ؛ از جمله گروهی از برادر او میرزا محمد شریفی و عده ای نیز از میرزا احمد تبریزی ملقب به ( وحید الاولیا ) و ( نایب الولایه ) تبعیت نموده و جمعی نیز از برادر مجدالاشرف میرزا فتحعلی شیرازی ملقب به ( شمس الدین ) دنباله روی کردند. پس از سید فتحعلی طریقه عرفانی ایشان تحت عنوان ( مهدویه اشراقیه گمنامیه ) با محوریت سید علی مبدا درویش تهرانی و پس از ایشان این طریقه توسط مشایخ ماذون سید مبدا ادامه یافته و با محوریت پیر بی پیرایه گسترش یافته است.

شرح رساله معرفت به نورانیت

از کبرویه تا مهدویه اشراقیه گمنامیه 3

هو

طریقت کبرَویه و انشعابات آن - ۳

شاخه دیگر سلسله کبرویه یعنی ذَهَبیه در اوایل حکومت صفویه ابتدا در خراسان و سپس در شیراز گسترش بسیار یافت . ذهبیه در میان طرائق تصوف در ایران از طرائق دیگر ممتاز بوده است . بزرگانی از علما و حکما که صاحب تالیفات در زمینه حکمت و عرفان اند در میان ایشان ظاهر شدند ؛ در میان حکما و عرفای ذهبی ، سید قطب الدین نیریزی در تصوف و عرفان قرن ۱۲ هجری قمری جایگاه ویژه ای دارد . ایشان احیا کننده مجدد طریقه ذهبیه با نظام عرفانی شیعی در اواخر حکومت صفویه و دارای تالیفات زیاد در موضوع حکمت و عرفان اسلامی بوده است.

پس از سید قطب الدین نیریزی سه تن از شاگردان ایشان با نام های ملامحراب گیلانی و آقا محمد بیدآبادی و آقا محمد هاشم شیرازی که همگی از حکماء و عرفای عصر خود و صاحب تالیفات بودند ، مشغول ارشاد و تربیت معنوی سالکان شدند . از میان آن ها آقا محمد هاشم که داماد سید قطب الدین هم بود رسمیت طریقتی بیشتری یافت . پس از او میرزا ابوالقاسم شریفی معروف به میرزا بابا و متخلص به راز سیره مشایخ گذشته را ادامه داد . وی از مشاهیر ذهبیه است که در حوزه تصوف و عرفان شیعی دارای تالیفات زیادی به نظم و نثر است.

📖ذهبیه تصوف علمی - آثار ادبی
📖شرح رساله معرفت به نورانیت
______________________

از کبرویه تا مهدویه اشراقیه گمنامیه 2

هو

📌طریقت کُبرَویه و انشعابات آن - ۲

در دوران ارشاد خواجه اسحاق خَلتانی ( مقتول ۸۲۶ ه ) - خلیفه میر سید علی همدانی - این طریقه دارای دو انشعاب شد ؛ گروهی از سید محمد نوربخش پیروی کردند که موسوم به ( نوربخشیه ) شدند و عده ای نیز از سید عبدالله بُرزِش آبادی تبعیت کردند که ( ذَهَبیه ) خوانده می شوند . اگر چه موسوم شدن ذهبیه پیش از این انشعاب بوده است .

سید محمد نوربخش از شاگردان میر سید شریف جرجانی و عالم بزرگ شیعه ، ابن فهد حلی بود . او و خلفایش که در نشر مذهب شیعه در قرن نهم و بعد از آن سهم بسزایی داشتند ، مقدم بر حکومت صفویه در فکر قیام بر ضد سلطان وقت شاهرخ گورکانی و تاسیس حکومت صوفی شیعه بودند.

یا علی

طرائق الحقایق
اصول تصوف
مجالس المومنین

از کُبرَویه تا مهدویه اشراقیه گمنامیه 1

هو

 

طریقت کُبرَویه و انشعابات آن - ۱

یکی از جریان های عرفانی مهم و با نفوذی که در ایران رایج بوده ، سلسله کبرویه است . این سلسله منسوب به شیخ نجم الدین کبری ( مقتول ۶۱۸ ه ) ملقب به ( طامه الکبری ) و ( شیخ ولی تراش ) است . کبرویه در دوران مغول ، در مشرق ایران رونق فراوان داشت و مشایخ آن در عهد خوارزمشاهیان و ایلخانیان از خراسان و ماوراءالنهر تا شام و آسیای صغیر در نشر و ترویج این طریقه کوشیده اند. از جمله مشایخ کبرویه عبارت اند از:

شیخ مجدالدین بغدادی ( مقتول ۶۰۷ ه )
رضی الدین علی لالا ( ۶۴۲ ه )
سعدالدین حمویه ( ۶۴۹ ه )
شیخ نجم الدین رازی معروف به #دایه ( ۶۵۴ ه)
سیف الدین باخرزی ( ۶۵۹ ه )
شیخ عزیزالدین نسفی ( ۶۹۹ ه )
شیخ نورالدین عبدالرحمن اسفراینی ( ۷۱۷ ه )
شیخ علاءالدوله سمنانی ( ۷۳۶ ه)
میر سید علی همدانی معروف به علی ثانی ( ۷۸۶ ه)

هریک از این مشایخ در حوزه تصوف و عرفان اسلامی دارای آثار و تالیفات مهمی می باشند . نکته مهم و اساسی در باب طریقه ی کبرویه این است که مشایخ و خلفای آن غالبا بر تشیع منسوب یا مربوط شده اند.

دنباله جستجو تصوف در ایران
شرح رساله در بیان معرفت به نورانیت امیرالمومنین میرزا فتحعلی